HEMATOLOŠKI MALIGNITETI
Hematološki maligniteti su kancerogena oboljenja krvi, koštane srži i limfnog sistema. Ove bolesti nastaju kada ćelije krvi ili limfociti počnu da se nekontrolisano dele, ometajući normalne funkcije organizma. Najčešći oblici uključuju limfome, leukemije i mijeloproliferativne neoplazme, pri čemu svaka od ovih grupa obuhvata različite podtipove bolesti.
Limfom je maligna bolest limfocita koji počinju da se dele se i rastu bez ikakvog reda i kontrole, a može da bude poremećen i normalan proces odumiranja ostarelih ćelija.
S obzirom da limfociti kruže po celom organizmu, limfom može da se pojavi u jednom limfnom čvoru, grupi limfnih čvorova ili u nekom drugom organu. Takođe, može da zahvati jetru, kostnu srž i slezinu.
Postoji veliki broj limfoma koji su podeljeni u dva osnovna tipa: hočkinske i non-hočkinske
limfome. Nehočkinski limfomi čine 4/5 svih limfoma.
Grubo se dele na:
- Indolentne limfome (sporo rastući), takođe poznati i kao limfomi niskog stepena
maligniteta jer imaju tendenciju da rastu sporije i da u početnim fazama stvaraju manje simptoma. - Agresivne limfome (brzorastući), poznate i kao limfome srednjeg i visokog stepena maligniteta ,imaju tendenciju da brzo rastu i šire se uzrokujući ozbiljne simptome.
HLL
Hronična limfocitna leukemija (HLL) je maligno oboljenje krvi koje se karakteriše nakupljanjem patoloških limfocita koji se morfološki malo razlikuju od normalnih, ali su disfunkcionalni i predstavlja najčešću hematološku malignu bolest kod odraslih.
Postoje dve vrste HLL: B ćelijska, koja je mnogo češća i javlja se kod 95% bolesnika sa dijagnostikovanim HLL-om i T ćelijska koja je ređa. Kod nekih bolesnika HLL ima indolenatan tok i kod te grupe indikovane su samo redovne kontrole bez specifičnog lečenja. Druga grupa bolesnika kod kojih bolest ima progresivni tok indikovano je lečenje kada se ispune određeni kriterijumi. Najvažnija pitanja za hematologa su vreme kada treba da se započne lečenje i izbor prve terapijske linije.
PV
Policitemija vera (PV) je retka, hronična, maligna bolest koštane srži. Ova bolest hematopoeznog sistema (sistema za stvaranje ćelija krvi) dovodi do toga da se u koštanoj srži obolele osobe stvara veći broj ćelija nego kod zdravih ljudi. U koštanoj srži preovladava povećano stvaranje elemenata crvene krvne loze (ćelija iz kojih nastaju crvena krvna zrnca), mada može postojati i povećano stvaranje belih krvnih zrnaca i/ili krvnih pločica (trombocita).
Kod PV-a, prekomerno stvaranje eritrocita povećava gustinu krvi.